Salezjanie- ks. Henryk Paszek

Nie prowadzę specjalnych badań nad zakonem salezjanów, po prostu są reprezentowani w pracach pionu IV SB i w kwerendach wychodzą „sami”.

Podczas lektury teczki ks. Paszka trudno nie odnieść wrażenie, że proboszcz w parafii salezjańskiej traktuje kontakty z funkcjonariuszem SB jako służbowe. Ponieważ salezjanie często zmieniają miejsce pracy, to i w teczce są rozmowy z funkcjonariuszami z różnych miejsc Polski. Dzisiaj dokumenty z teczki personalnej:

– k. 24 Wyciąg z notatki służbowej z 4.11.1978 r. opracowanej przez ppor. I. Gancarczyka st. insp. Wydz. IV KWMO w Gdańsku, Łódź 11.04.1985 r., Tajne, Egz. poj.

– przeprowadziłem rozmowę operacyjną z ks. Henrykiem Paszkiem z zakonu XX Salezjanów

Po wstępnej rozmowie natury ogólnej rozmowę ukierunkowałem na tematy związane bezpośrednio z życiem i funkcjonowaniem kościoła rektoralnego w Gdańsku Orunii przy ul. Gościnnej 15. W rozmowie ks. H.P. wyjaśnił, że placówkę w Gdańsku objął w listopadzie 1976 r. Pełnił obowiązki rektora kościoła rektoralnego pw. „Serca Jezusa“. Na placówce przebywa jeszcze pięciu księży, którzy za wyjątkiem jednego przybyli z innych placówek salezjańskich w kraju. Według oceny rozmówcy praca z nową kadrą na nowym stanowisku ma swoje dobre strony, gdyż pozwala na dobre poznanie i zgranie kolektywu. Obecna placówka jest mu dobrze znana, gdyż w latach 1962-1964 pełnił obowiązki katechety. Był bardzo zadowolony z nominacji, gdyż bardzo odpowiada mu tutejszy klimat ze względu na stan zdrowia /choruje na /…/.

Następnie rozmowę skierowałem na temat wyboru nowego Papieża i związanych z tym ocen środowiskowych. Rozmówca stwierdził, że wybór Polaka na najwyższe stanowisko kościelne był na pewno olbrzymim zaskoczeniem dla wszystkich, a szczególnie dla kardynała Wojtyły. On sam nie zna kardynała Wojtyły osobiście, ale słyszał od kolegów, że jest to człowiek pracy, bardzo wymagający od siebie i innych. Już pierwsze wypowiedzi publiczne zawierają nie tylko jego stosunek do soborów i rozszerzania uprawnień soborowych, ale także elementy podniesienia dyscypliny kościelnej. Wg oceny H.P. można oczekiwać, że obecnie dojdzie do zawarcia porozumienia między Stolicą Apostolską a władzami centralnymi naszego kraju. Na pytanie moje, czy wybiera się na uroczystości pontyfikalne, odpowiedział, że choroba uniemożliwia mu dłuższe wyjazdy, uważa jednak, że powinni jechać przede wszystkim księża młodzi, gdyż jest uroczystość niepowtarzalna w swoim charakterze. Na zakończenie rozmowy ks. H. Paszek powiedział, że w wypadku gdybyśmy coś do niego mieli, to każdy czwartek jest dla niego dniem wolnym i bardzo chętnie ze mną się spotka, aby porozmawiać.

Za zgodność: [parafa]

– k. 36 Notatka służbowa z rozmowy operacyjnej z proboszczem i dyr. domu zakonnego parafii św. Teresy ks. Henrykiem Paszkiem, Łódź 29.08.1984 r., Tajne, Egz. poj.

W dniu 29.08 . przeprowadziłem rozmowę operacyjną z przełożonym parafii św. Teresy ks. H. PASZKIEM, w trakcie której poruszyłem n/w tematy:

1) omówienie możliwości oraz ewentualnych prób docierania przedstawicieli nielegalnych struktur do parafii w związu z dniem 31.08.

2) aktualna sytuacja w parafii św. Teresy oraz inspektoracie po mianowaniu nowego Inspektora.

Ad 1) Zgodnie z poleceniem Departamentu IV przestrzegłem i poinformowałem ks. H. Paszka przed ewentualnymi próbami wykorzystywania obiektów sakralnych do celów politykierskich. Podkreśliłem możliwość nasilenia się zamawianych „intencji“ i szczególnie nawiązujących w swej treści do rocznicy zatwierdzenia NSZZ „Solidarność“. W tym względzie uwypukliłem rolę amnestionowanych. Ks. H. Paszek stwierdził, iż żadne intencje o powyższym zabarwieniu do parafii nie wpłynęły. W chwili obecnej wszystkie msze św. do końca m-ca września są już pod względem „intencji“ zamówione, tak że niemożliwym jest przyjęcie jakichkolwiek na dzień 30 bądź 31.08. Dodał, iż jest on przeczulony pod względem charakteru „intencji“ i nie przyjmuje takich, ktore posiadają negatywną wymowę. W powyższych słowach nikt do parafii się nie zgłaszał. Było co prawda kilku amnestionowanych, ale przyszli oni po dary tłumacząc się brakiem środków do życia. W dniach 30 i 31.08 w parafii nieplanowana jest żadna dodatkowa msza św. czy też uroczystość. Msze św. odbędą się zgodnie z letnim porządkiem dnia powszedniego tzn. o godz. 6⁰⁰, 7⁰⁰, 8⁰⁰ oraz 18³⁰. Każda z mszy twa 30 minut.

Ad 2) Zmiana na stanowisku Inspektora Tow. Salezjańskiego pociągnęła za sobą szereg posunięć personalnych na niższych stanowiskach. Aktualny skład personalny domu zakonnego przy ul. Kopcińskiego 1/3 przedstawia się w sposób następujący:

a) Obsada Inspektoriatu:

– ks. Zdzisław WEDER – inspektor

– ks. Tadeusz WRZOSEK – dyr. administracyjny

– ks. Roman SZPAKOWSKI – wikariusz insp. (nowo wyświęcony)

– ks. MALINOWSKI Zbigniew – wikariusz insp.

– ks. ŚWIDA Andrzej – archiwariusz

– koad. GEMBOLIS Alojzy – kierowca

– koad.WEŁNA Wincenty – kierowca

b) Obsada parafii św. Teresy:

– ks. Henryk PASZEK – dyr. domu i proboszcz

– ks. Tadeusz RZEŹNICKI – administrator

– Józef PIETRUSIK – duszpasterz akademicki

– ks. Mieczysław RODAK – kapelan ZK na Stokowskiej

– ks. Tadeusz MAZUR – kapelan kościoła przy ul. Sterlinga

– ks. Jan BIEŃKOWSKI – kapelan szpitala im. Barlickiego

– ks. Tadeusz FURDYNA – zawieszony pomiędzy Inspektoratem a parafią, bez przydziału

– ks. Henryk KULASZEWICZ – wikariusz

– ks. Wacław RYBICKI, – ks. Bronisław MOWCZAN – emeryci

– ks. Tadeusz LEWICKI – wikariusz, nowo wyświęcony, przybył na miejsce Zb. KORCZA.

Ponadto w domu zakonnym zamieszkują:

– koad. Franciszek BIEGAŃSKI

– koad. Franciszek NIEMIERKA

– koad. B. LIS

– kl. Leszek RUCIŃSKI – seminarzysta w WSD w Łagiewnikach. W parafii św. Teresy prowadzi zajęcia z młodzieżą oraz narkomanami. Pisze pracę nt. narkomanii.

Ks. Henryk PASZEK zgodnie z regułą zakonną pozostanie w Łodzi do 08.1985 r., aby następnie przez min. 1 rok być szeregowym współbratem. W tym też czasie odejdzie z Łodzi ks. Józef PIETRUSIK (czyni starania o zmianę placówki).

W/g rozmówcy aktualny inspektor ks. Zdzisław WEDER powoli przejmuje obowiązki. W chwili obecnej przygotowuje się do wyjazdu do Rzymu celem przedstawienia się generałowi zakonu. O powyższym świadczy zdaniem rozmówcy uporczywe „wkuwanie“ języka włoskiego, w którym to ks. WEDER chce wygłosić słowa powitalne.

Uwagi

Rozmowa powyższa przeprowadzona została w pokoju gościnnym w domu zakonnym przy ul. Kopcińskiego 1/3 po uprzednim uzgodnieniu telefonicznym. W trakcie rozmowy ks. H. Paszek zachowywał się w sposób naturalny, chętnie i bez skrępowania podejmował podsuwane tematy. Część rozmowy dot. grup nieformalnych przyjął z akceptacją i pełnym zrozumieniem.

St. insp. Wydz. IV

por. A. Machała

– k. 50 Arkusz kontroli ozi nr ewid. 49608, Tajne spec. znaczenia

Podać krótko, kto i kiedy kontrolował oraz sprecyzować wnioski z kontroli	U w a g i
W czasie kontroli poważnych uchybień nie stwierdziłem. Zgadzam się z uwagami kierownika Sekcji (wniosek o pozyskanie). Po wyjaśnieniu sprawy wyjazdu zagranicznego opracować plan wykorzystania	[ZASTĘPCA NACZELNIKA WYDZIAŁU IV WUSW w Łodzi] 1.07.85
W związku z wyjazdem tw za granicę sporządzić wniosek na zawieszenie współpracy na okres pobytu za granicą. Prowadzić kontrolę poprzez inne źródła. Informacje w ramach teok	[ZASTĘPCA NACZELNIKA WYDZIAŁU IV WUSW w Łodzi] 17.02.86

Cdn